Plant en Mens: Thee

Thee is een drank die al eeuwenlang wereldwijd wordt gewaardeerd en zelfs vaker wordt gedronken dan koffie. Maar thee is meer dan alleen een drankje: het weerspiegelt tradities, innovaties en het dagelijkse leven van de mensen die het cultiveren en drinken.

Op vrijdagmiddag 16 mei organiseert de Hortus botanicus Leiden een Science-café over thee, waar geïnteresseerden meer kunnen leren en meepraten over dit onderwerp.

De ontdekking van thee zou ooit het resultaat zijn geweest van een toevallige gebeurtenis tijdens het koken van water. De manier waarop thee vroeger werd geconsumeerd, verschilt totaal hoe het nu wordt gebruikt.
In sommige culturen heeft thee zelfs een bijna spirituele betekenis gekregen.
Van de legendarische ontdekking door de Chinese keizer Shen Nong in 2737 v.Chr. tot de hedendaagse theetrends, waarin gezondheidsbewustzijn en sociale media een grote rol spelen, heeft thee een opmerkelijke reis doorgemaakt die op diverse manieren invloed heeft gehad op de wereld.

De theeplant (Camellia sinensis) is een groenblijvende struik of kleine boom die tot 17 meter hoog kan worden, maar meestal tot onder de 2 meter wordt gesnoeid voor de teelt van de bladeren. De bladeren zijn 4 tot 15 centimeter lang en 2 tot 5 centimeter breed. Met name de jonge scheuten worden gebruikt om thee te maken. De struik heeft een sterke penwortel en geel-witte bloemen met een diameter van ongeveer 2,5 tot 4 centimeter.

Theeplanten groeien vooral op zure gronden met voldoende regen. Hoewel men bij theeplantages vaak aan Azië denkt, zijn er ook in Zuid-Amerika gebieden waar theeplanten worden gekweekt, zoals in de provincie Misiones in Argentinië. Het gunstige subtropische klimaat en de vruchtbare grond maken dit mogelijk.

Verse, jonge theebladeren bevatten zowel cafeïne als polyfenolen. Cafeïne werkt stimulerend op het centrale zenuwstelsel en helpt om alerter te zijn, verbetert tijdelijk de concentratie en kan vermoeidheid verminderen.
Polyfenolen zijn natuurlijke verbindingen met een krachtige antioxidante werking, die cellen beschermen tegen schade door vrije radicalen.
Hierdoor werd thee aanvankelijk vooral medicinaal gebruikt.

Voor de productie van thee worden bij voorkeur jonge, lichtgroene bladeren gebruikt. Deze hebben korte, witte haren aan de onderzijde. Oudere bladeren zijn donkerder groen en leveren door een andere chemische samenstelling een andere theesmaak op. Van de bladeren worden diverse theesoorten gemaakt, waaronder groene thee, zwarte thee, witte thee, oolong en Pu-erh thee.

Het Science-café over thee op 16 mei in de Leidse Hortus biedt een uitgelezen kans om meer te leren over de rijke geschiedenis en cultuur van thee. Geïnteresseerden kunnen zich verdiepen in de diverse aspecten van thee en deelnemen aan gesprekken over dit fascinerende onderwerp.

Scroll naar boven